فناوری نانو در مهندسی عمران
فناوری نانو در مهندسی عمران– فناورینانو واژهای است کلی که به تمام فناوریهای پیشرفته در عرصه کار با مقیاس نانو اطلاق میشود. معمولاًمنظور از مقیاس نانوابعادی در حدود ۱nm تا ۱۰۰nm میباشد. (۱ نانومتر یک میلیاردیم متر است).اولین جرقه فناوری نانو (البته در آن زمان هنوز به این نام شناخته نشده بود) در سال ۱۹۵۹ زده شد.
در این سال ریچارد فاینمن طی یک سخنرانی با عنوان «فضای زیادی در سطوح پایین وجود دارد» ایده فناوری نانو را مطرح ساخت. وی این نظریه را ارائه داد که در آیندهای نزدیک میتوانیم مولکولها و اتمها را به صورت مسقیم دستکاری کنیم.
تصور کنید که در یکی از گرمترین روزهای آفتابی در تابستان، نور خورشید مستقیما به اتاق شما می تابد و هیچ راه گریزی به جز استفاده از پنجره هایی با شیشه های دودی برای متعادل تر کردن گرما و نور اتاق ندارید.
همچنین دوست دارید تا تنها زمانی که نور شدت دارد شیشه درست مانند عینک های فتوکرومیک دودی شوند.
کاربرد فناوری نانو در مهندسی عمران(آسفالت)
واژه فناوری نانو اولین بار توسط نوریوتاینگوچی استاد دانشگاه علوم توکیو در سال ۱۹۷۴ بر زبانها جاری شد.
او این واژه را برای توصیف ساخت مواد (وسایل) دقیقی که تلورانس ابعادی آنها در حد نانومتر میباشد، به کار برد. در سال ۱۹۸۶ این واژه توسط کی اریک درکسلر در کتابی تحت عنوان : «موتور آفرینش: آغاز دوران فناورینانو»بازآفرینی و تعریف مجدد شد.
وی این واژه را به شکل عمیقتری در رساله دکترای خود مورد بررسی قرار داده و بعدها آنرا در کتابی تحت عنوان «نانوسیستمها ماشینهای مولکولی چگونگی ساخت و محاسبات آنها» توسعه داد.
به کارگیری فناوری نانو در ساخت زیربناهای مربوط به حمل ونقل
تقریباً معادل با تلاش بشر برای فرستادن انسان به ماه در سال ۱۹۶۰ است.در سال ۲۰۰۵ ایده ساخت آسفالتی برای بزرگراهها که بتوانند خودشان را تعمیر کنند برای بسیاری دور از ذهن به نظر میرسید.
بنابراین صنعت آسفالت-قیر به یک تحول نیاز دارد تا مردم بتوانند امکانات فناوری نانو را دیده و مزایای آن را درک نمایند.
دکتر لیوینگستون، فیزیکدان برنامه تحقیقات زیربنایی پیشرفته در اداره کل بزرگراههای فدرال (FHWA)، میگوید: ”آسفالت و سیمان هر دو جزء نانومواد میباشند. تاکنون ما نتوانستهایم بفهمیم که در این سطح چه اتفاقی میافتد، اما این اثرات بر عملکرد مواد تاثیر میگذارند.“
کاربرد فناوری نانو در صنعت ساختمان
طبق برآوردهای انجام شده تجهیزات ساختمانی سالانه ۱۰۰۰ میلیارد دلار درآمد ایجاد مینمایند. صنعت مربوط به تجهیزات ساختمانی یکی از صنایعی است که فناوری نانو و نانومواد میتوانند در آن کاربرد وسیعی داشته باشند.
در حال حاضر فناوری نانو در برخی محصولات و تجهیزات ساختمانسازی مانند پنجرههای خود تمیزشونده و صفحات خورشیدی منعطف برای رنگآمیزی ساختمانها، مورد استفاده قرار میگیرد.
البته کاربردهای بسیاری؛ مانند بتنهای خود ترمیم شونده، مواد ضد اشعه UV و IR، پوشش ضدمه و سقفها و دیوارهای منتشر کننده نورنیز در حال توسعه میباشند.
امروزه حسگرهای توانمند فناوری نانو قادرند درجه حرارت، رطوبت و ذرات سمی معلق در هوا را کنترل کنند. تا سال ۲۰۱۲ انتظار میرود بازار حسگرهای فناوری نانو به ۲/۱۷ میلیارد دلار برسد.
به زودی حسگرهای ارزانقیمت برای کنترل لرزشها، پوسیدگیها و دیگر ملاحظات عملکردی در ساختمانسازی ، وارد بازار خواهند شد. فناوری نانو به سرعت باطریها و وسایل بدون سیم مورد استفاده در این حسگرها را بهبود میدهد.
در آیندهای نه چندان دور حسگرها در ساختمانها، جمعآوری اطلاعات درباره محیط و کاربردهای
ساختمانسازی، مورد استفاده قرار میگیرند.
عناصر تشکیلدهنده ساختمانها و بناها، هوشمند خواهند شد. البته نانوحسگرها و مواد ساختمانسازی نانویی سئوالاتی را برای طراحان، سازندگان، مالکان و استفادهکنندگان از ساختمانها ایجاد کرده است.
اما آنچه که بدیهی به نظر میرسد این است که ساختمانها، هوشمند میشوند ونانومواد به عنوان یکی از عناصر اصلی ساختمان مد نظر قرار میگیرد.